Czerwona zgnilizna korzeni truskawek – objawy i zwalczanie

Czerwona zgnilizna korzeni truskawek to groźna choroba grzybowa wywoływana przez Phytophthora fragariae, która prowadzi do osłabienia roślin, zahamowania wzrostu oraz znacznych strat w plonach. Patogen atakuje głównie system korzeniowy, ograniczając zdolność roślin do pobierania wody i składników odżywczych.

Jakie są objawy tej choroby? Jakie warunki sprzyjają infekcji i jak skutecznie jej zapobiegać? Odpowiedzi znajdziesz w tym artykule.


Czym jest czerwona zgnilizna korzeni truskawek?

Czerwona zgnilizna korzeni truskawek to choroba grzybowa, która powoduje zamieranie systemu korzeniowego oraz stopniowe osłabienie rośliny. Phytophthora fragariae wnika do wnętrza korzeni, prowadząc do ich brunatnienia i utraty funkcji transportowych.

Choroba ta rozwija się powoli, ale jej skutki mogą być katastrofalne dla upraw. W przypadku silnych infekcji plony mogą zostać zmniejszone nawet o 50–80%.


Cykl rozwojowy Phytophthora fragariae

Patogen Phytophthora fragariae zimuje w glebie w postaci oospor, które mogą przetrwać nawet kilka lat. Wiosną, gdy temperatura wzrasta i gleba staje się wilgotna, patogen zaczyna się aktywować i infekować system korzeniowy truskawek.

Zarodniki przetrwalnikowe uwalniają pływki, które poruszają się w wodzie glebowej i atakują korzenie roślin. Po przedostaniu się do wnętrza rośliny grzyb namnaża się, powodując stopniowe zamieranie tkanki korzeniowej.


Objawy czerwonej zgnilizny korzeni na truskawkach

Objawy choroby mogą pojawiać się stopniowo i obejmują:

  • Początkowe zahamowanie wzrostu roślin, szczególnie w okresie intensywnego rozwoju.
  • Żółknięcie i więdnięcie liści, nawet przy odpowiednim nawodnieniu.
  • Brak nowych przyrostów i osłabiona kondycja roślin.
  • Czerwone przebarwienia wewnętrznych warstw korzeni, które są kluczowym objawem choroby.
  • Stopniowe zamieranie całych roślin, szczególnie w sezonie letnim.

Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby

Rozwojowi czerwonej zgnilizny korzeni sprzyjają określone warunki środowiskowe. Do głównych czynników należą:

  • Wysoka wilgotność gleby – częste opady i słaby drenaż sprzyjają rozwojowi patogenu.
  • Niskie temperatury (10–18°C) – chłodne warunki sprzyjają infekcji korzeni.
  • Uprawa truskawek na ciężkich glebach, które zatrzymują wodę.
  • Brak zmianowania upraw – rośliny sadzone na tym samym stanowisku są bardziej podatne na infekcje.

Metody zapobiegania czerwonej zgniliźnie korzeni

Aby ograniczyć ryzyko infekcji, warto wdrożyć następujące praktyki:

  1. Poprawa drenażu gleby – zapewnienie odpływu nadmiaru wody minimalizuje ryzyko infekcji.
  2. Wybór odpornych odmian – niektóre odmiany truskawek wykazują większą tolerancję na chorobę.
  3. Zmianowanie upraw – unikanie sadzenia truskawek w tym samym miejscu co najmniej przez 4 lata.
  4. Unikanie nadmiernego podlewania, szczególnie w chłodnych miesiącach.
  5. Usuwanie chorych roślin – ogranicza źródła zarodników patogenu w uprawie.

Ochrona chemiczna

Fungicydy mogą być stosowane jako środek prewencyjny, szczególnie w uprawach o wysokim ryzyku infekcji. Najlepiej przeprowadzać opryski przed okresem intensywnych opadów, aby zahamować rozwój zarodników w glebie.

Niektóre środki chemiczne mogą ograniczyć infekcję, ale nie eliminują patogenu całkowicie. Dlatego kluczowe jest stosowanie ich w połączeniu z metodami profilaktycznymi.


Zwalczanie biologiczne

Metody biologiczne mogą wspomóc walkę z czerwonym zgnilizną korzeni. Stosowanie antagonistycznych mikroorganizmów, takich jak Trichoderma spp., może ograniczyć rozwój Phytophthora fragariae w glebie.

Dodatkowo wprowadzenie substancji organicznych do gleby wspomaga rozwój korzystnych mikroorganizmów, które konkurują z patogenem.


Znaczenie monitorowania plantacji

Regularna kontrola plantacji pozwala na szybkie wykrycie pierwszych objawów choroby. Zaleca się sprawdzanie kondycji korzeni roślin szczególnie po okresach intensywnych opadów.

Porażone rośliny należy usuwać i niszczyć, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się infekcji.


Podsumowanie

Czerwona zgnilizna korzeni truskawek to poważna choroba, która może prowadzić do osłabienia roślin i znacznych strat plonów. Skuteczna ochrona obejmuje profilaktykę, monitorowanie plantacji oraz stosowanie odpowiednich metod ochrony roślin.

Regularne usuwanie chorych roślin, odpowiednia struktura gleby i stosowanie zmianowania upraw to kluczowe działania ograniczające rozwój patogenu.


FAQ

1. Jakie rośliny są podatne na czerwoną zgniliznę korzeni?
Najczęściej atakuje truskawki, ale może również infekować inne gatunki uprawne.

2. Czy można całkowicie wyeliminować Phytophthora fragariae?
Nie, ale można skutecznie ograniczyć jego rozwój stosując odpowiednie metody.

3. Jakie warunki sprzyjają infekcji?
Wilgotna gleba i niskie temperatury (10–18°C).

4. Czy fungicydy są skuteczne w zwalczaniu tej choroby?
Mogą ograniczać rozwój patogenu, ale nie eliminują go całkowicie.

5. Jakie są najlepsze metody zapobiegania?
Drenaż gleby, stosowanie zmianowania i usuwanie porażonych sadzonek.