Zgnilizna korony truskawek to groźna choroba grzybowa wywoływana przez Phytophthora cactorum, patogen glebowy atakujący system korzeniowy oraz koronę roślin. Choroba powoduje zamieranie roślin, co prowadzi do znacznych strat w plonach, zwłaszcza w wilgotnych sezonach.
Infekcja może długo pozostawać niezauważona, a jej objawy często mylone są z niedoborami składników odżywczych lub stresem wodnym. W tym artykule omówimy, jak rozpoznać zgniliznę korony truskawek, jakie czynniki sprzyjają jej rozwojowi oraz jak skutecznie jej zapobiegać i zwalczać.
Czym jest zgnilizna korony truskawek?
Zgnilizna korony truskawek to choroba wywoływana przez organizm glebowy Phytophthora cactorum, który atakuje podstawę rośliny, prowadząc do gnicia korony i systemu korzeniowego.
Patogen rozwija się w glebie i infekuje rośliny przez kontakt z zainfekowaną wodą lub materiałem roślinnym. Choroba najczęściej pojawia się w uprawach, gdzie panują wilgotne warunki i słaby drenaż.
Cykl rozwojowy Phytophthora cactorum
Phytophthora cactorum zimuje w glebie w postaci oospor, które mogą przetrwać w niej nawet kilka lat. W momencie, gdy gleba staje się wilgotna, oospory uwalniają ruchliwe pływki, które infekują korzenie i koronę rośliny.
Zakażone rośliny stopniowo tracą zdolność do pobierania wody i składników odżywczych, co prowadzi do ich osłabienia i zamierania. Infekcja może rozprzestrzeniać się poprzez zainfekowaną wodę deszczową, narzędzia ogrodnicze i kontakt z innymi roślinami.
Objawy zgnilizny korony truskawek
Pierwsze symptomy zgnilizny korony mogą być trudne do zauważenia, ale w miarę rozwoju choroby stają się bardziej wyraźne. Do najczęstszych objawów należą:
Zahamowanie wzrostu roślin – chore truskawki rozwijają się wolniej, mają mniejsze liście i krótsze pędy.
Żółknięcie i więdnięcie liści, szczególnie w czasie upałów.
Gnicie korony rośliny, co można zauważyć po wyjęciu rośliny z gleby.
Obumieranie całych roślin, szczególnie w okresie kwitnienia i owocowania.
Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby
Zgnilizna korony rozwija się szybciej w określonych warunkach środowiskowych. Najważniejsze czynniki sprzyjające infekcji to:
Wysoka wilgotność gleby – częste opady, zalewanie plantacji i zbyt intensywne podlewanie.
Temperatury w zakresie 15–25°C, które sprzyjają rozwojowi patogenu.
Zagęszczone nasadzenia, które ograniczają cyrkulację powietrza i zatrzymują wilgoć.
Uprawa na ciężkich, słabo przepuszczalnych glebach, które sprzyjają zatrzymywaniu wody.
Metody zapobiegania zgniliźnie korony
Aby ograniczyć ryzyko infekcji, warto wdrożyć następujące praktyki:
Drenaż gleby – zapewnienie odpływu nadmiaru wody pomaga ograniczyć rozwój patogenu.
Zmianowanie upraw – unikanie uprawiania truskawek w tym samym miejscu przez kilka lat.
Unikanie nadmiernego podlewania, szczególnie w chłodnych okresach.
Sadzenie odpornych odmian, które wykazują większą tolerancję na Phytophthora cactorum.
Usuwanie chorych roślin – ogranicza źródła infekcji na plantacji.
Ochrona chemiczna
Fungicydy mogą być stosowane jako środek prewencyjny, szczególnie w uprawach o wysokim ryzyku infekcji. Najlepiej przeprowadzać opryski przed okresem intensywnych opadów, aby zahamować rozwój zarodników w glebie.
Stosowanie środków ochrony roślin powinno być skoordynowane z innymi metodami zaradczymi, ponieważ chemiczne zwalczanie samej infekcji nie przynosi trwałych efektów bez działań profilaktycznych.
Zwalczanie biologiczne
Metody biologiczne mogą wspomóc walkę z zgnilizną korony truskawek. Stosowanie antagonistycznych mikroorganizmów, takich jak Trichoderma spp., może ograniczyć rozwój patogenu w glebie.
Wprowadzenie substancji organicznych do gleby, takich jak kompost, sprzyja rozwojowi korzystnych mikroorganizmów, które konkurują z Phytophthora cactorum.
Znaczenie monitorowania plantacji
Regularna kontrola plantacji pozwala na szybkie wykrycie pierwszych objawów choroby. Warto kontrolować stan korzeni i korony truskawek, szczególnie po okresach intensywnych opadów.
Porażone rośliny należy natychmiast usuwać i niszczyć, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się infekcji.
Podsumowanie
Zgnilizna korony truskawek to poważna choroba, która może prowadzić do znacznych strat plonów. Skuteczna ochrona obejmuje profilaktykę, monitorowanie plantacji oraz stosowanie odpowiednich metod ochrony roślin.
Dobrze przepuszczalna gleba, odpowiednie podlewanie oraz stosowanie zmianowania upraw to kluczowe działania ograniczające rozwój patogenu.
FAQ
1. Jakie rośliny są podatne na zgniliznę korony? Najczęściej atakuje truskawki, ale może również infekować inne gatunki uprawne.
2. Czy można całkowicie wyeliminować Phytophthora cactorum? Nie, ale można skutecznie ograniczyć jego rozwój stosując odpowiednie metody.
3. Jakie warunki sprzyjają infekcji? Wilgotna gleba i umiarkowane temperatury (15–25°C).
4. Czy fungicydy są skuteczne w zwalczaniu tej choroby? Mogą ograniczać rozwój patogenu, ale nie eliminują go całkowicie.
5. Jakie są najlepsze metody zapobiegania? Drenaż gleby, stosowanie zmianowania i unikanie nadmiernego podlewania.
Cześć, nazywam się Tadeusz i uwielbiam pracę w ogrodzie. Na tym blogu dzielę się wiedzą o tym, jak uprawiać truskawki, by były zdrowe i plonowały obficie. Sprawdź moje sposoby na skuteczną uprawę truskawek! Więcej o mnie tutaj.
